Expo's Remake/Remix en Always/Forever: esthetische manoeuvres

In Zinnema, Open talentenhuis in Brussel, mochten de talenten van de Academie voor Beeldende Kunsten Anderlecht vooraf de ruimten komen verkennen. Naar buiten leren komen met hun werk, wat vragen kunstenaars meer?

Leraars die hen coachen, dat ook, maar anders dan een voetbalcoach: “Wat is belangrijker, schoonheid of doeltreffendheid? Deze vraag moet de virtuoze spits zich hebben gesteld toen hij na enkele goede passeerbewegingen, een prachtige solo en een mooi strak schot naast schoot. Teleurstelling was van zijn gezicht te lezen, maar toch ook tevredenheid over de schoonheid van zijn bewegingen. Zijn coach daarentegen was in het geheel niet gecharmeerd van de esthetische manoeuvres die op niets waren uitgelopen. Van alle scheldwoorden die de Nederlandse taal rijk is, koos hij een van vernietigendste: ‘Kunstenaar!’”

Het stukje komt uit een tekst waaraan de leraars beeldende kunst en de directeur van de Anderlechtse kunstacademie samen schreven, waarmee ze volgens Carla Vervoort, verantwoordelijke van de beeldende kunsten, eens uit hun comfortzone stapten. “Met veel body” werd de tekst vorige week op de vernissage in Zinnema gebracht door studenten woord en hun docente Miet Braem van de Anderlechtse muziekacademie.

Het ging ook over een bol klei die verlangt een kopje te worden en daarna nooit meer als leeg kan gezien worden, wat iets over het artistieke proces zelf lijkt te zeggen, “want waar het zogezegd leeg is, is zijn ideaal en zijn altijd aanwezige bereidheid om zich vol te laten lopen en er zorg voor te dragen.”

In de kunstacademie van Anderlecht maakt reflectie een wezenlijk deel uit van het parcours. Met het thema remake/remix konden de studenten volgens artistiek coördinator bij Zinnema Dominique Mys heel wat: “In de pendelbeweging tussen visuele reflectie en rationele toetsing, intuïtie en verstand, bewaakt moment en durven loslaten, leren raken. De studenten delven in eigen individuele microhistories en verwerpen de mogelijkheid om de geschiedenis op een enkelvoudige, autoritaire manier voor te stellen. Veelal zijn de beelden het resultaat van een uitgebreid onderzoek.”

Nieuwe versies
Delfts blauw in een nieuw jasje, de schaduw van een beeld in Franse steen ingenieus heropgebouwd met leistenen, mensen gevangen in getekende lijnen, foto’s van meisjes net voor of aan het begin van de puberteit, of geplooid industrieel plastic met een kijkgat waarachter een remake van de werkelijkheid schuilt. Heel recent werk staat tussen werk dat nieuw publiek verdient, zoals de confronterende video Garbage City (2013) van Jan Locus over de ‘afvalmensen’ (the Zabbaleen) in Caïro. Het verrassende groepswerk Koninklijk Wolvenbos uit de optie keramiek bestaat uit composities gemaakt van talloze ‘scherven’ of ‘teruggevonden’ potterie, want wat blijft er over als de oude wereld vergaat: “een scherf, allicht.”

De acht opties die je in de kunstacademie kan volgen (beeldhouw- en fotokunst, interactieve media, keramiek, schilder- en tekenkunst, en toegepaste en vrije grafiek) genereren een veelvoud van technieken: zeefdruk, papier op hout, olie- en acrylverf, mouleren, afgieten, kappen, opbouw- of plooitechniek. En soms is een werk een remake van zichzelf, zoals The rebirth of Anarchy and the big sleep van Serge Verpaelst, dat werd gemixt, herwerkt, afgebroken en weer opgebouwd in telkens verschillende media, van analoog tot digitaal, om uiteindelijk weer tot een analoog schilderij herleid te worden.

Ook de studenten van de zeven opties kunstambachten (glas-in-lood, hout-meubel, polychromie, schilderen, smeden, steen-beeld en textiel) kunnen met het tweede deel van de expo hun werk en de visie van de kunstacademie tonen aan een breder publiek. De smid die het smeedwerk uit vervlogen tijden bestudeert en al smedend het motief leert begrijpen. Sophie Troch, pedagogisch coördinator kunstambachten, vond dat het thema remake/remix goed aansloot bij de opleidingen, al verfijnden ze het verder met een ondertitel always/forever: “De studie van technieken en vormen die traditioneel worden gebruikt bij ambachtelijke vormgeving, en de technieken en voorwerpen zo lang mogelijk laten bestaan.”

Remake/Remix

data: tot 29/04

Always/Forever

data: 3/05 > 27/05

waar: Zinnema, Veeweidestraat 24-26, Anderlecht